FETÖ’nün Türkiye’deki darbe girişiminden üç yıl sonra, Türk-Afgan dayanışması Afgan eğitim sisteminde yeni yatırımlar doğurmakta.

Oğuzhan Ertuğrul, Türkiye Cumhuriyeti’nin Afganistan Büyükelçisi

Bu hafta Türkiye, 15 Temmuz 2016 tarihinde Fetullah Gülen ve onun terörist örgütü (FETÖ) tarafından gerçekleştirilen darbe girişiminin üçüncü yıl dönümünü idrak ediyor. Türkiye’nin demokratik kurumlarına yönelik bu taarruz 250 kişinin ölümüne ve 2000’den fazla kişinin yaralanmasına neden olmuştu.

Darbeyi gerçekleştirenler, Türkiye’nin tarihinde ilk kez Meclisi, Cumhurbaşkanlığı külliyesini ve stratejik öneme sahip sayısız diğer hükümet binasını hedef aldılar. Ankara’da ve İstanbul’da darbe girişimini protesto eden yüzlerce sivil vurularak öldürüldü. Bu Türkiye’nin demokratik seçimle işbaşına gelmiş Hükümetine ve Türk milletinin hür iradesine yönelik doğrudan bir saldırıydı.

Türk halkının kararlılık ve dirayeti ile demokratik haklarına olan güçlü bağlılığı, Türkiye ve komşularını yıllarca istikrarsızlaştırabilecek bu tehdidin bertaraf edilmesini sağladı. Öte yandan, Türk halkı, demokrasiyi muhafaza etme arzusunda yalnız değildi. Afgan Hükümeti, darbe girişimini kınayan ve olaylar sonrasında dayanışmasını sergileyenler arasında başta geldi. Geçtiğimiz iki yıl zarfında tanıştığım çok sayıda Afgan kardeşimiz, sözkonusu gece Türkiye’de yaşananları sabahın erken saatlerine kaygıyla takip ettiklerini ve kardeşlik bağları besledikleri bir ülkenin refah ve istikrarı için dua ettiklerini benimle paylaştılar.

Bugüne kadar soruşturmalarda ve yargılamalarda toplanan tüm deliller Türkiye’nin tarihindeki en kanlı terörist saldırının Fetullah Gülen’in talimatı çerçevesinde FETÖ tarafından gerçekleştirildiğini göstermektedir. Adıgeçen, anılan tarihte, takipçileriyle birlikte, Türkiye Cumhuriyeti’ni ele geçirmeye çalışmıştır.

Öte yandan, Fetullah Gülen’in ve FETÖ’nün yaptıklarını, sadece 15 Temmuz’da yaşananlarla değerlendirmek hata olur. O gece işlenen suçlar, buzdağının sadece görünen kısmıydı.

Herşey, hayır amaçlı bir eğitim çabası görüntüsü altında 1970’lerde başlamıştır. Fetullah Gülen ve takipçileri, Türkiye’de ve sonra farklı ülkelerde okullar kurarken, kendilerini zararsız bir eğitim hareketi olarak gizlemişlerdir. Güçlerinin doruk noktasındayken, Türkiye’de bine yakın okulu ve dünya genelinde 800’den fazla eğitim kurumunu kontrol etmişlerdir.

Gülen, otuz yıldan uzun süredir takipçilerini Türkiye’deki devlet kurumlarına sızmaya teşvik etmiş olup, bunların başında silahlı kuvvetler ve yargı gelmiştir. Geçtiğimiz on yılda Türkiye’de, Gülen ağının FETÖ iltisaklı öğrencilere sınav sorularını temin etmek için, nasıl toplu sınav hileleri yürüttüklerine şahit olduk. FETÖ üyeleri, kritik devlet makamlarına sızarak, güçlerini örgüte karşı gelenleri yasadışı dinlemeler, sahte kanıtlar, hukuksuz tutuklamalarla safdışı etmeye çalıştılar; siyasetçilere, iş insanlarına, gazetecilere, sporculara ve sanatçılara şantaj ve baskı uyguladılar. Neticede, kendini bir eğitim hareketi olarak gizleyen örgüt, tedricen Türk devletini içeriden kontrol ederek toplumu dönüştürmeyi amaçlayan gizli bir operasyonel yapıya dönüştü. FETÖ, etkisini pekiştirdikçe, ticari işlemlere, devletin ihale süreçlerine müdahale etmeye başladı;yüklü miktarda para aklanması, yasadışı nakit transferleri ve diğer mali suçlar normal bir faaliyet haline geldi.

Bugün FETÖ 160 ülkede, binlerce okul, iş yeri, STK ve medya kuruluşuyla varlık göstermekte. Örgütün faaliyet biçimi dünya genelinde aynı. Örgüt küresel ekonomik ve siyasi etkisini derinleştirmeyi ve genişletmeyi amaçladıkça, faaliyet gösterdiği tüm ülkeler için bir doğrudan güvenlik tehdidi teşkil ediyor. Afganistan hala bu ülkelerden biri.

Afganistan’da FETÖ iltisaklı Afgan-Türk Çağ Eğitim Kurumları adlı STK tarafından işletilen Afgan-Türk Okulları, Afgan öğrencilere 20 yıla yakın süredir eğitim vermektedir. Gerçekte ise bu STK, FETÖ örgütüne ve onun bağlantılı unsurlarına küresel düzeyde aldatıcı faaliyetler düzenlemesi için finansman sağlayan geniş bir ağın parçasıdır. Bu itibarla, okullardan sağladıkları tüm gelirleri, Afganistan dışına transfer etmiş olmaları son derece olasıdır.

Bu ay Celalabad’daki Afgan-Türk Momin Lisesi’ni ziyaretimde buna bizzat tanıklık ettim. Sözkonusu okul Mart ayında Türkiye Maarif Vakfı’na devredildiğinde o kadar kötü durumdaydı ki, bizler böyle harabe bir yapıda özel eğitim verildiğine inanamadık. Şimdi, anılan okuldaki tüm altyapıyı elden geçiriyoruz. Ayrıca, aynı yerleşkeye yeni eğitim yılı başlamadan bir konferans salonu ve yurt binası yapılması ile gelecek yıl inşaatına başlamak üzere bir kız lisesi kurulmasının sözünü verdik.

Celalabad’daki okul tabiatıyla sadece bir örnek. Afgan ve Türk Hükümetlerinin ortak kararlılığı neticesinde, iki ülke Eğitim Bakanlıkları geçtiğimiz yıl bir Mutabakat Zaptı imzaladılar ve 15 FETÖ iltisaklı okul ve eğitim merkezinin TMV’ye devrine karar verdiler. Karşılığında ise Türkiye, okullardaki eğitim kalitesinin yükseltilmesi, Afganistan genelinde yeni okullar inşa edilmesi, öğrenci harçlarının azaltılması, şehitlerin çocuklarına ücretsiz eğitim sağlanması ve yüksek puanla mezun olanlara Türkiye’de burs imkanları yaratılması ve okullardan elde edilecek gelirlerin tekrar Afganistan’da yatırıma dönüştürülmesi sözlerini verdi. Geçtiğimiz Nisan’dan bu yana, Cevizcan, Kandahar, Belh, Nangahar, Herat ve en son Kabil’deki okulların TMV’nin yeni yönetimine devri konusunda kaydadeğer ilerleme sağlandı.

Afgan toplumu yeni TMV idaresindeki Afgan-Türk Maarif Okulları’nda yaşanan olumlu dönüşüme ve Türkiye’nin sözlerini yerine getirdiğine tanıklık ettikçe, Türkiye’nin, Afganistan’ın eğitim sektörü, yükseköğretim ve burslar alanları için sürdürdüğü angajmanın genişletilmesi ve derinleştirilmesine yönelik talep de artmakta.

Türkiye olarak bu talebi yerine getirmeye bağlıyız ve bunu sadece Afganistan’da FETÖ’nün yol açtığı tehdidin sona erdirilmesine yönelik ortak amaçlarımıza hizmet ettiği için değil, kardeş gördüğümüz Afgan halkıyla olan uzun vadeli ve zamanın sınamalarına dayanan bağlarımızdan ötürü yapmaktayız. Ayrıca, eğitime yatırım Afganistan’ın geleceğine yatırımdır. Afganistan yardımımızı talep ettiği müddetçe, desteğimiz devam edecektir.